Τέθηκε σε ισχύ σήμερα στην Τουρκία, ο νόμος που θα επιτρέπει ακόμα μεγαλύτερο έλεγχο των αρχών στους ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης, έναν νόμο που προκαλεί ανησυχία στους υπέρμαχους της ελευθερίας της έκφρασης.
Βάσει το νομοσχεδίου οι βασικοί ιστότοποι κοινωνικής δικτύωσης, όπως το Twitter και το Facebook, θα πρέπει να έχουν εκπρόσωπο στην Τουρκία και να υπακούν στις αποφάσεις τουρκικών δικαστηρίων για την απομάκρυνση περιεχομένου υπό την απειλή αυστηρών κυρώσεων.
Ο νόμος ψηφίστηκε από το τουρκικό κοινοβούλιο τον Ιούλιο του 2020, λίγες ημέρες μετά το αίτημα του Ρετζέπ Ταγίν Ερντογάν ”να μπει τάξη” στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τα οποία αποτελούν έναν από τους τελευταίους χώρους ελεύθερης έκφρασης που δεν ελέγχει η κυβέρνηση.
Όμως ο νόμος προκαλεί την ανησυχία πολλών χρηστών του διαδικτύου, ενώ μη κυβερνητικές οργανώσεις κατηγορούν τον Ερντογάν ότι προσπαθεί να φιμώσει τους ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης, έναν από τους λίγους χώρους όπου εξακολουθούν να ακούγονται επικριτικές φωνές στην Τουρκία.
Παρά τις ανησυχίες που έχουν εκφραστεί, οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων θεωρούν αδύνατη την εφαρμογή αυτών των αυστηρών μέτρων που προβλέπονται με τον εν λόγω νόμο, με την Έμα Σινκλέρ-Γουέμπ, διευθύντρια του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (HRW) στην Τουρκία, να υπογραμμίζει πως «Είναι αδύνατο σε μια χώρα όπως η Τουρκία να καταστείλεις τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τα οποία αποτελούν ολότελα μέρος της ζωής των ανθρώπων».
Τι ακριβώς προβλέπει ο νόμος
Σύμφωνα με τη νέα νομοθεσία που τίθεται σε ισχύ από σήμερα, 1η Οκτωβρίου, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με μεγάλη απήχηση (περισσότερες από ένα εκατομμύριο μεμονωμένες συνδέσεις ημερησίως), όπως το Twitter και το Facebook, οφείλουν να έχουν έναν εκπρόσωπο στην Τουρκία και να υπακούν στα δικαστήρια, όταν τους ζητείται να αποσύρουν κάποιο περιεχόμενο εντός 48 ωρών. Ο καθηγητής δικαίου στο Πανεπιστήμιο Μπιλγκί της Κωνσταντινούπολης, Γαμάν Ακντενίζ, δήλωσε στο λογαριασμό του πως «Η 1η Οκτωβρίου είναι η προθεσμία που έχει δοθεί για να ορίσουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έναν εκπρόσωπό τους στην Τουρκία».
Σε περίπτωση που δεν σεβαστούν τις υποχρεώσεις τους, οι πλατφόρμες θα ειδοποιηθούν σχετικά, ενώ από τον Νοέμβριο, θα επιβάλλονται πρόστιμα που θα αγγίζουν ακόμα και τα 30 εκατομμύρια τουρκικές λίρες (περίπου 3,3 εκατομμύρια ευρώ), απαγόρευση εσόδων από διαφημίσεις, αλλά και σημαντική μείωση της ζώνης εύρους τους.
Ο Τούρκος πρόεδρος έχει προβεί αρκετές φορές σε δηλώσεις περί αποστροφής για τα social media, τα οποία απείλησε και να καταστείλει το 2014. Τότε, η Άγκυρα απέκλεισε την πρόσβαση σε Twitter και YouTube, μετά την ανάρτηση εγγραφών από υποκλοπές τηλεφωνικών συνομιλιών του Ερντογάν, ο οποίος φερόταν να εμπλέκεται σε σκάνδαλο διαφθοράς.
«Ο στόχος του νόμου αυτού είναι να απειληθούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, λέγοντάς τους υπακοή ή θάνατος», τονίζει η Σινγκλέρ – Γουέμπ.
Σύμφωνα με στοιχεία του Twitter, η Τουρκία ήταν στην πρώτη θέση των χωρών που ζητούσαν απόσυρση περιεχομένου από το μέσο κοινωνικής δικτύωσης, με πάνω από 6.000 αιτήματα, για το 2019, ενώ τον ίδιο χρόνο η Τουρκία απέκλεισε πρόσβαση σε 408.000 ιστότοπους, 40.000 tweets, 10.000 βίντεο του YouTube και 6.200 αναρτήσεις στο Facebook, σύμφωνα με τον Σεκβέτ Ουγιανίκ, ο οποίος και πρόσθεσε: «Φανταστείτε τι μπορεί να συμβεί μετά την ισχύ του νέου νόμου».
Ο πρόεδρος της Τουρκίας χαρακτηρίζει ως απειλή το Twitter, υποστηρίζοντας πως συνέβαλλε στην εξέγερση του κόσμου το 2013. Πολλοί, όμως, Τούρκοι, και ιδιαίτερα νέοι, μέσω του διαδικτύου έχουν πρόσβαση σε ανεξάρτητες πηγές πληροφόρησης, σε μια χώρα όπου κατακλύζεται από φιλοκυβερνητικά μέσα ενημέρωσης. Πολύ σημαντική ήταν η δήλωση της Αϊσέ Νουρ Άκιους, μοντέλο και influencer: «Δεν βλέπουμε πολλές πληροφορίες για τη βία κατά των γυναικών στην τηλεόραση. Ωστόσο οι πληροφορίες για τις γυναικοκτονίες διαδίδονται σε πέντε λεπτά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης», ενώ η Σινγκλέρ – Γουέμπ φάνηκε να συμφωνεί με την άποψη αυτή, υποστηρίζοντας πως «Οι πρόσφατοι περιορισμοί έχουν στόχο να φιμωθεί η αμφισβήτηση και να αποκλειστεί η ροή πληροφοριών».
Αξίζει να σημειωθεί πως, ήδη Twitter και Facebook επιβλέπονται στενά από την κυβέρνηση, με πολλές δικαστικές διαδικασίες να έχουν κινηθεί για ”προσβολή του αρχηγού του κράτους” ή ”τρομοκρατική προπαγάνδα”, με αφορμή απλά σχόλια στο Twitter.
Θέλεις να Αποκτήσεις E-Shop; – Είμαστε Εδώ για Εσένα
Κατασκευή Ιστοσελίδων και Eshop με Επαγγελματικό Σχεδιασμό και Προσιτές Τιμές!
